Του Ανδρέα Λουδάρου
Τον Οκτώβρη του 2013, με αφορμή τους εορτασμούς των 100 ετών από την ενσωμάτωση του Αγίου Όρους στο ελληνικό κράτος, ο επίσκοπος του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, βρέθηκε στον Άθωνα προκειμένου να προεξάρχει των εορτασμών, οι οποίοι πραγματοποιήθηκαν στη σκιά μιας σειράς προβλημάτων που αντιμετώπιζε η μοναστική πολιτεία την εποχή εκείνη. Ένα από αυτά ήταν η περιπέτεια της βατοπεδινής αδελφότητας με τη Δικαιοσύνη που ξεκινούσε τότε και η οποία είχε προκαλέσει έντονο προβληματισμό σε ολόκληρο τον ορθόδοξο κόσμο.
Τότε λοιπόν κατά τη διάρκεια μιας πανηγυρικής συνεδριάσεως της Διπλής Συνάξεως των Αγιορειτών, ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στο ζήτημα, μιλώντας σε ιδιαίτερα αυστηρούς τόνους, κάνοντας λόγο για σοβαρή εκκοσμίκευση και υπέρβαση των μοναχικών καθηκόντων που οδήγησαν στον διασυρμό του Αγίου Όρους.
«Οι ειρημένοι, κατά το κατηγορητήριον παραπεμπτικόν βούλευμα, εκινήθησαν αξιοποίνως εις πολυπράγμονας πρωτοβουλίας και ενεργείας πέραν και επί υπερβάσει των μοναχικών καθηκόντων αυτών, διά τα οποία εγκατελείψατε οι τον τόπον της Θεομήτορος οικούντες τον κόσμον και τα του κόσμου» είχε πει τότε στους μοναχούς ο Οικουμενικός Πατριάρχης, τονίζοντας με τρόπο απόλυτο πως «Ο διασυρμός τον οποίον υφίσταται ο Ιερός Τόπος εξ αιτίας των, επί σειράν ετών, είναι μέγας».
Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως τότε ο Πατριάρχης δεν μιλούσε στη βάση μιας ενδεχόμενης καταδίκης των κατηγορουμένων μοναχών αλλά ακόμη και για την περίπτωση αθώωσης τους, όπως και έγινε, αφού είχε τονίσει με νόημα πως «Η τροπή της υποθέσεως, ανεξαρτήτως της εκβάσεως της επικειμένης δίκης, διδάσκει ότι δεν είναι πρέπον να εγκαταλείπουν οι μοναχοί την μοναχικήν άσκησιν και να επιδίδωνται εις έργα κοινωνικής αποστολής, διά την πραγματοποίησιν των οποίων καταλληλότεροι είναι οι λαϊκοί και η εν τω κόσμω στρατευομένη Εκκλησία».
Ακόμη πιο ενδιαφέρον ήταν και το κλείσιμο της ομιλίας του Πατριάρχη που υπενθύμισε στους μοναχούς πως δεν είναι ούτε κοινωνικοί εργάτες ούτε επιχειρηματίες. «Φαίνεται, ότι ο πειρασμός της εκκοσμικεύσεως προσβάλλει και τινας των Αγιορειτών αδελφών και πρέπει να τονισθή και να επισημαίνηται συνεχώς και επανειλημμένως η διαφορετική αποστολή του μοναχού ίνα μη μετατρέπηται ούτος από ανθρώπου προσευχής και αφιερώσεως εις απλούν κοινωνικόν εργάτην ή – όπερ χείρον- και επιχειρηματίαν» είχε πει τότε.
Αλήθεια, τι άλλαξε σήμερα επτά χρόνια μετά; Εισακούστηκαν από τους μοναχούς οι διδαχές του πνευματικού τους πατέρα; Εγκατέλειψαν τις μη συμβατές με την αποστολή τους επιχειρηματικές και άλλες δραστηριότητες; Επέστρεψαν στην φυσική τους έδρα, την μάνδρα του μοναστηριού τους την οποία οι ίδιοι επέλεξαν ως τόπο διαμονής και άσκησης; Πολύ φοβάμαι πως όχι.
Η αθώωση από Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Αθήνας φαίνεται πως θεωρήθηκε ως το εισιτήριο για την επιστροφή με ακόμη πιο δυναμικό τρόπο της κατά τα άλλα εκτός του κόσμου μονής, στα του κόσμου με ένα εντυπωσιακό μπουκέτο δράσεων οι οποίες εντυπωσιάζουν θετικά μεν τους αδαείς, όμως δεν γίνεται να μην προκαλούν το αίσθημα όλων εκείνων που εξακολουθούν να πιστεύουν στα λόγια του Οικουμενικού Πατριάρχη σχετικά με την αποστολή του αγιορείτη μοναχού.
Το γεγονός δε πως ο Άρειος Πάγος με απόφαση του κατέληξε στο συμπέρασμα πως η Βιστωνίδα από τα νερά της οποίας ξεκίνησαν τα κύματα που προκάλεσαν όλη αυτή την περιπέτεια για ολόκληρη την Εκκλησία και για τους ίδιους τους Βατοπεδινούς, δεν ανήκε ποτέ στη Μονή Βατοπεδίου, δεν πτόησε κανέναν.
Σήμερα λοιπόν επτά χρόνια μετά την επισήμανση του Οικουμενικού Πατριάρχη πως οι αγιορείτες μοναχοί δεν είναι ούτε επιχειρηματίες, ούτε κοινωνικοί εργάτες και η αποστολή τους δεν είναι ίδια με αυτήν της «στρατευομένης Εκκλησίας», οι μοναχοί του Βατοπεδίου κάνουν ακριβώς τα αντίθετα.
Σε κοινωνικό επίπεδο η Μονή μοιράζει δωρεές με τρομερή συχνότητα αλλά και ενδιαφέρουσα στόχευση. Τα χιλιάδες -κυριολεκτικά- κατεψυγμένα κοτόπουλα που έχουν μοιραστεί σε δεκάδες Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, είναι πλέον κάτι σαν θρύλος. Τόνοι τροφίμων μοιράζονται επίσης τόσο σε Μητροπόλεις όσο και σε άλλους φορείς.
Αντίστοιχες δωρεές γίνονται και σε άλλους φορείς. Σε πανεπιστήμια, στο ΕΚΑΒ, σε σχολεία, σε ενώσεις πολυτέκνων.
Την εποχή της οικονομικής κρίσης η ΜΚΟ της Αρχιεπισκοπής Αθηνών λάμβανε σε μηνιαία βάση δεκάδες χιλιάδες ευρώ από τη Μονή Βατοπεδίου για την ενίσχυση του φιλανθρωπικού έργου της. Και δεν ήταν η μοναδική.
Κι αυτά είναι μόλις ελάχιστα από αυτά που μπορεί να απορυθμίσει ένας ουδέτερος παρατηρητής των πραγμάτων.
Απέναντι σε όλα αυτά βέβαια, εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος. «Και που είναι το κακό στο να δωρίζει ένα μοναστήρι χρήματα και τρόφιμα σε ανθρώπους και ιδρύματα;». Σωστά! Ένα μπουκέτο τόσο καλών πράξεων και πρωτοβουλιών δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί παρά μόνο θετικά. Όμως αλήθεια, εγώ έχω ένα άλλο ερώτημα: Που βρίσκει τέτοια απίστευτη ρευστότητα ένα αγιορείτικο μοναστήρι και μπορεί να ενισχύει με τέτοια άνεση Εκκλησίες ολόκληρες; Κι αν ακόμη αυτή η ρευστότητα είναι αποτέλεσμα αγαθών ενεργειών, που πράγματι δεν μπορώ να πιστέψω πως δεν είναι έτσι, πόσο συμβατό με την ζωή του αναχωρητή Αγιορείτη μοναχού είναι το να συγκεντρώνει και να διαχειρίζεται έναν τόσο σημαντικό όγκο χρημάτων; Αν θυμηθούμε τα λόγια του Οικουμενικού Πατριάρχη… δεν φαίνεται να υπάρχει συμβατότητα.
Η πολυσχιδής δραστηριότητα του μεγάλου αυτού μοναστηριού του Αγίου Όρους δεν σταματά στο κοινωνικό έργο. Σε πνευματικό επίπεδο τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Ιστορικές εικόνες που αποτελούσαν λατρευτικά σκεύη των μελών της αθωνικής πολιτείας βρέθηκαν να αντιγράφονται και να αποστέλλονται σε ολόκληρο τον κόσμο σαν… ευχετήριες κάρτες.
Δωρεά και αυτές της Μονής Βατοπεδίου, σε Μητροπόλεις, ενορίες, μοναστήρια. Σύντομα δεν θα υπάρχει πόλη της Ελλάδας που να μην έχει έστω κι ένα αντίγραφο της Παναγίας Βηματάρισσας ή της Παναγίας Παραμυθιάς. Ξαφνικά η Ελλάδα έγινε μετόχι της Μονής Βατοπεδίου.
Πηγή
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου